20’lik dişler genellikle 17 ve 20 yaş arasında ağızda çıkmaya başlamaktadır. İngilizcede 20’lik dişlere Wisdom teeth denir.
20’lik dişler, en sert ve en geniş azı dişlerdir. Günümüzde 20’lik dişler bazı kişilerde hiç çıkmaz. 20’lik dişler bazı insanlarda gömülü ya da yarı gömülü bir şekilde ortaya çıkabilir. 20’lik dişlerin yarı gömülü ya da tam gömülü olması çene kemiğiniz ile alakalıdır. Bilim insanları bu durumu bazı teorilerde, yüzyıllar boyunca dönüşüm geçiren beslenme düzenimize bağlı olduğunu göstermiştir. Gün geçtikçe insanlar ağız ve diş sağlığına dikkat ettikleri ve sert gıdalardan kaçındıkları için 20’lik dişlerin işlevselliği de ortadan kalktı.
20’lik Dişin Ağzımızdaki Serüveni
20’lik diş kısa bir süre içerisinde kolayca çıkabilen bir diş değildir. Aylar içerisinde birkaç gün süren hafif ağrılar ile yıllara yayılmış bir şekilde çıkabilir. Genellikle 20 yaş civarında çıkan bu dişler ileri yaşlarda da çıkabilir.
Bulundukları konum itibari ile ulaşılması ve görülmesi zor olan bir yerde olduklarından dolayı bakımı ve fırçalanması diğer dişlerimize göre daha zor olur. Bundan dolayı yetersiz fırçalamaya bağlı olarak 20 yaş dişleri kolayca çürüyerek ağız kokusuna ve diş ağrılarına neden olur. 20’lik dişlerimiz bazı durumlarda çenemizdeki yerlerinin darlığına bağlı olarak çıkmayabilir. 20’lik dişler hem diş eti hem de çene kemiği altında da çıkabilir. Çeneniz de ya da diş etinizde yoğun bir ağrı hissettiğiniz zaman bu ağrının bir sebebi de görünmeyen 20’lik dişinizden kaynaklanabilir. Bu durumda diş etinden çıktıkları bölgede gıdaların sıkışmasına ve birikmesine yol açarak enfeksiyona sebep olurlar.
20’lik dişin temizlenmesinin zor olması sizin diş etinizde iltihap oluşmasına da büyük olanak sağlar. Diş etinizde oluşan iltihap, boynunuza, kulağımıza ve boğazına şiddetli bir ağrı yaratabilir. Diş eti iltihabı ayrıca lenf bezlerinizin şişmesine, ağız açma ve yutkunma sırasında meydana gelen ağrılara da yol açabilir. 20’lik dişler diş kronu etrafında bulunan dokuları da iltihap yapabilir. Bu duruma perikoronitis adı verilir. 20’lik dişlerimiz tam gömülü olarak ağzımızda bulundukları zaman önündeki dişleri sıkıştırarak dişlerimizde eğrilik yaratabilir. Aynı zamanda yanındaki dişlere baskı yaparak bu dişlerin çürümesine sebep olurlar. Ağzımızda bulunan gömülü dişlerin uzun yıllar fark edilememesi, çene içerisinde büyük boyutlara ulaşan kistlere neden olarak ileride ciddi sorunlara yol açabilir. Herhangi bir soruna yol açmasa bile diğer dişlerimizin doğru sıralanması için çekilmesi gerekir.
20’lik Diş Tedavisi Nasıl Yapılır?
20’lik dişin çekimi, diğer diş çekimlerine göre farklıdır. Ağrısız bir işlem için 20’lik dişin çekilmesine oldukça dikkat edilmelidir. 20’lik diş ağrısı için diş hekiminize gittiğinizde ilk olarak dişin durumunu ve pozisyonunu görmek için röntgen çekilir. 20’lik dişin büyüklüğü ve şekli çekimin nasıl ilerleyeceğinde en önemli faktördür. 20’lik dişinizde iltihap ya da enfeksiyon varsa tedavi ertelenir ve o bölgedeki iltihabın kuruması için bir tedavi süreci sizin için başlar. İltihap yoksa veya kuruduysa lokal anestezi ile 20’lik dişinizin bulunduğu bölge uyuşturularak diş hekiminiz çekimi gerçekleştirir. 20’lik dişiniz gömülü bir halde ise cerrahi işlem başlayabilir. Çene cerrahının gireceği bu işlemde de anestezi uygulanır ve işlem sırasında hiçbir acı hissetmezsiniz.
20’lik Diş Çekimi Sonrası
20’lik dişin çekimi sonrası, çekim yapılan bölge ile uğraşmamalı ve o bölgeye dokunmamalısınız. Yaraya dokunmak iyileşme sürecinizi zorlayacaktır. Çekim sonrası en az 24 saat kesinlikle sigara içmemelisiniz. Sigara içtiğiniz taktirde yaranızda kanama görülecektir ve bu durum iyileşme sürecinizi olumsuz olarak etkileyecektir. Çekim sonrasında iyileşene kadar sert ve sıcak gıdalar yerine ılık, taneciksiz ve yumuşak gıdalar tüketilmelidir. Sürekli olarak tükürmeniz de sizin iyileşme sürecini engebeye sokan bir durumdur. Sürekli tükürdüğünüz zaman yaranızda oluşan pıhtı harekete geçer ve kanamanız başlar. 20’lik diş çekimi sonrasında çekilen kısma dikiş atılmadıysa gazlı bez ile yarım saat tampon yapmanız gerekir. Yarım saat yapacağınız tampon çekim yapılan kısmın kanamasını engellemektedir. 20’lik diş çekimi sonrasında görülen bir durumda yanakta şişlik olmasıdır. Bu şişliği engellemek için şişlik olan bölgeye 10 dakika süre 2 dakika ara ile 2 kez soğuk tampon yapılmadır. Ağız sağlığı için gerekli olan gargara işlemini ise çekimden 14 saat sonra uygulayarak çekim yapılan bölgenin hijyenini sağlarken hem de rahatlama sağlayabilirsiniz. Çekim sonrasında kan sulandırıcı ilaçlar kanamayı devam ettireceğinden kullanılmamalıdır. Düzenli bir şekilde kan sulandırıcı ilaç kullanmanız gerekiyorsa bunu hekiminizle paylaşmalısınız. Eğer kullanmanız için diş hekiminiz size antibiyotik verdiyse bunu düzenli bir şekilde kullanmalısınız. Ağrılarınız olduğunda ağrı kesici almanızda herhangi bir sakınca yoktur.
Ağız bakımına diş çekimi yapıldıktan sonra çok daha dikkat etmelisiniz. Dişlerinizi fırçalarken çekim bölgesini ihmal etmemelisiniz ama bir o kadar da dikkatli bir şekilde fırçalamalısınız. 20’lik diş diğer dişlere göre biraz daha sorunlu olmasından diş hekimine başvurmanız sizin sağlığınız için en doğru adım olacaktır. 20’lik dişleriniz çekildiği zaman yerinde tekrardan bir diş çıkmamaktadır. Ağız sağlığınızı korumak için düzenli olarak diş hekimine görünmenizde fayda vardır.
20’lik diş tedavisi hakkında detaylı bilgi almak ve randevu oluşturmak için Swisstanbul Ağız ve Diş Sağlığı Polikliniği’ne 0 216 330 50 80 nolu telefondan ulaşabilirsiniz.
